wtorek, 6 grudnia 2022

Badanie pokazuje, że przestrzeganie diety śródziemnomorskiej wiąże się z pomyślnym starzeniem się

W najnowszym badaniu opublikowanym w czasopiśmie Experimental Gerontology zbadano związek między przestrzeganiem diety śródziemnomorskiej a wynikami zdrowotnymi związanymi z wiekiem u starszych osób na Sycylii we Włoszech. Szacuje się, że globalne trendy w starzeniu się populacji wpływają na częstość występowania chorób niezakaźnych związanych z wiekiem. Według najnowszego raportu dotyczącego globalnego obciążenia chorobami, około 55 milionów osób jest dotkniętych demencją. Ponadto, depresja i zaburzenia lękowe są bardzo rozpowszechnione, przy czym dotyczy to odpowiednio około 300 milionów i 260 milionów osób. Dowody wskazują, że depresja i zaburzenia snu mogą stanowić prodrom wczesnych deficytów poznawczych. Łącznie, zaburzenia poznawcze i psychiczne stanowią globalny problem zdrowia publicznego ze względu na ich wpływ na starzenie się i jakość życia w populacji osób starszych. W kilku badaniach wykazano, że zdrowe wzorce żywieniowe zawierające naturalne produkty roślinne, takie jak dieta śródziemnomorska, mogą poprawić zdrowie psychiczne/poznawcze wśród osób starszych. Jednak mniej badań przeprowadzono wśród osób mieszkających w/okolicy Morza Śródziemnego, gdzie przestrzeganie diety śródziemnomorskiej jest nadal zachowane. W niniejszej pracy zbadano związek między stosowaniem diety śródziemnomorskiej a zdrowiem psychicznym/poznawczym, jakością życia i "pomyślnym starzeniem się" u starszych osób na Sycylii we Włoszech. Osoby w wieku 18 lat lub starsze w dzielnicach Katanii zostały zapisane w latach 2014-15, aby stworzyć kohortę obserwacyjną dla badania śródziemnomorskiego zdrowego odżywiania, starzenia się i stylu życia (MEAL). Przeprowadzono wywiady osobiste i zebrano dane dotyczące wieku, płci, wykształcenia, zawodu, statusu palenia i aktywności fizycznej. Do oceny sposobu żywienia użyto długiej i krótkiej wersji kwestionariusza częstotliwości jedzenia (FFQ). Spożycie energii oraz makro/mikroskładników określono poprzez porównanie z tabelami składu żywności. Spożycie polifenoli oszacowano przy użyciu bazy danych Phenol-Explorer. Oceniono przestrzeganie diety śródziemnomorskiej i podzielono na kategorie niskiego, średniego i wysokiego poziomu przestrzegania. Do oceny jakości snu zastosowano wskaźnik jakości snu Pittsburgh (PSQI). Depresję oceniano za pomocą krótkiego formularza Center for Epidemiological Studies of Depression Short Form (CES-D). Krótki przenośny kwestionariusz stanu psychicznego (SPMSQ) i Krótka ocena jakości życia w Manchesterze (MANSA) zostały użyte odpowiednio do oceny zdrowia poznawczego i jakości życia. Wskaźnik pomyślnego starzenia się (SAI) został użyty do oceny pomyślnego starzenia się. Zespół podzielił próbę na kwartyle wyników przestrzegania diety śródziemnomorskiej. Regresja logistyczna została użyta do obliczenia ilorazów szans i 95% przedziałów ufności dla związków pomiędzy przestrzeganiem diety a wynikami. Związki z jakością snu, jakością życia, objawami depresji i stanem poznawczym oceniano za pomocą wieloczynnikowych modeli regresji logistycznej. Model dostosowany do wieku i płci przewidywał związek pomiędzy przestrzeganiem diety a SAI. W sumie do analizy włączono 883 starszych dorosłych. Większość uczestników była żonata i nigdy nie paliła. Osoby o najwyższym stopniu przestrzegania diety śródziemnomorskiej miały średnią aktywność fizyczną; ponadto uczestnicy o najniższym stopniu przestrzegania diety częściej pomijali śniadania. Osoby z najwyższego kwartyla przestrzegania diety miały istotnie wyższe spożycie węglowodanów, białka, błonnika, witamin A, C i E, potasu i sodu. Spożywali również więcej warzyw, zbóż i owoców, ale mniej mięsa. Spożycie polifenoli było również wyższe wśród uczestników z najwyższego kwartyla adherencji. Zaobserwowano znaczące różnice w punktacji CES-D, SPSMQ i MANSA w zależności od kwartyla adherencji. Wyniki PSQI nie różniły się istotnie. Osoby z najwyższego kwartyla (stosowania diety śródziemnomorskiej) miały lepszą jakość życia i mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia objawów depresyjnych i zaburzeń poznawczych po skorygowaniu o potencjalne czynniki zakłócające. Co więcej, osoby z trzeciego kwartyla miały również dobrą jakość snu. Kiedy wynik przestrzegania diety został uznany za zmienną ciągłą, wzrost o jeden punkt był związany z 11% zmniejszeniem zaburzeń poznawczych i 51% wzrostem jakości życia. Uczestnicy w najwyższym kwartylu stosowania diety byli bardziej skłonni do pomyślnego starzenia się. Wzrost o jeden punkt wyniku przestrzegania diety był związany z 10% wyższymi szansami na pomyślne starzenie się. W badaniu zbadano związek między stosowaniem diety śródziemnomorskiej a wynikami dotyczącymi zdrowia poznawczego i psychicznego oraz jakości życia u starszych osób. Wyniki ujawniły spójny związek pomiędzy wyższym poziomem stosowania diety śródziemnomorskiej a lepszym poznaniem, jakością życia i niższymi objawami depresji niż u osób stosujących ją w mniejszym stopniu. Dodatkowo, zaobserwowano istotny nieliniowy związek z jakością snu. Wyniki badań sugerują, że stosowanie diety śródziemnomorskiej może stanowić pozytywną ścieżkę pomyślnego starzenia się, z potencjalnymi korzyściami dla zdrowia psychicznego i poznawczego.