W najnowszym badaniu opublikowanym w czasopiśmie Nutrients naukowcy zbadali potencjalny związek między spożyciem herbaty i kawy w średnim wieku a ryzykiem rozwoju demencji w późniejszym życiu. Herbata i kawa są powszechnie spożywanymi napojami na całym świecie i są bogate w bioaktywne związki roślinne. Stwierdzono, że regularne spożywanie kofeiny zmniejsza poziom amyloidu-β i neurozapalenia, a także poprawia funkcje poznawcze w modelach zwierzęcych. Badania obserwacyjne badające związek między spożyciem herbaty i kawy a ryzykiem demencji przyniosły niespójne wyniki. Podczas gdy niektóre badania wykazały, że zwiększone spożycie herbaty i kawy, w połączeniu lub osobno, może być skorelowane z niższym ryzykiem demencji, inne badania nie wykazały takiego związku. W niniejszym badaniu naukowcy zbadali potencjalną korelację między spożyciem herbaty i kawy w średnim wieku a późniejszym długoterminowym ryzykiem rozwoju choroby Alzheimera (AD), łagodnych zaburzeń poznawczych (MCI) i demencji z jakiejkolwiek przyczyny. Badanie HUNT zostało przeprowadzone w czterech badaniach od 1984 roku. Badanie HUNT4 obejmowało szczegółowe badanie dotyczące starzenia się, znane jako HUNT4 70+. Do badania rekrutowano osoby w wieku 70 lat lub starsze, mieszkające w społeczności lub w placówkach opieki długoterminowej. Uczestnicy badania HUNT2 byli rekrutowani w latach 1995-1997, a następnie uczestniczyli w badaniu HUNT4 70+ w latach 2017-2019. Do oceny spożycia herbaty i kawy podczas badania HUNT2 wykorzystano kwestionariusz własny. Uczestnicy zostali poinstruowani, aby zapisywać dzienne spożycie gotowanej kawy, herbaty i różnych rodzajów kawy. Podstawowym wynikiem badania był status poznawczy w HUNT4, który został oceniony 22 lata po ocenie ekspozycji. Diagnozę MCI i demencji postawiono przy użyciu kryteriów Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5). Podtypy demencji są identyfikowane na podstawie objawów klinicznych i klasyfikowane do kategorii takich jak otępienie naczyniowe, AD, otępienie z ciałami Lewy'ego, otępienie mieszane, otępienie czołowo-skroniowe lub inne określone lub nieokreślone otępienie. W tym przypadku badacze skupili się przede wszystkim na określeniu ogólnego ryzyka rozwoju demencji. Drugorzędne wyniki obejmowały ryzyko wystąpienia AD i MCI. Do analizy danych wykorzystano kilka modeli, z których pierwszy obejmował płeć i wiek, podczas gdy drugi model obejmował dodatkowe czynniki, takie jak stan cywilny, wykształcenie, palenie tytoniu, spożycie alkoholu, aktywność fizyczna i spożycie herbaty/kawy. Trzeci model dodatkowo skorygowano o wskaźnik masy ciała (BMI), historię chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycę. Wreszcie, w modelu czwartym, analizy zostały dostosowane w celu oceny związku między różnymi rodzajami kawy a ryzykiem demencji i uwzględnienia alternatywnych rodzajów kawy. W badaniach HUNT2 i HUNT4 70+ wzięło udział 8 758 uczestników, a średni czas obserwacji wynosił około 22 lata. Łącznie 7 381 osób było dostępnych do głównych analiz po wykluczeniach. Dzienne spożycie ośmiu lub więcej filiżanek kawy wiązało się z wyższym ryzykiem rozwoju demencji w porównaniu z osobami, które spożywały od zera do jednej filiżanki kawy dziennie. Jednakże, po uwzględnieniu czynników zakłócających, związek między kawą a demencją osłabł. Nie odkryto żadnych istotnych powiązań między ogólnym spożyciem kawy a ryzykiem demencji. Ponadto, nie stwierdzono związku między spożyciem herbaty a ryzykiem demencji. Dzienne spożycie co najmniej sześciu filiżanek parzonej kawy korelowało ze zwiększonym ryzykiem demencji w porównaniu do osób, które spożywały od zera do jednej filiżanki parzonej kawy dziennie. Jednak związek między spożyciem kawy parzonej a demencją nie występował po uwzględnieniu innych rodzajów kawy. Nie zaobserwowano związku między innymi poziomami spożycia kawy parzonej a demencją. Modele korekty dwa i cztery ujawniły, że picie od czterech do pięciu filiżanek kawy dziennie, innych niż ogólny rodzaj kawy, było związane z niższym ryzykiem demencji w porównaniu do spożywania od zera do jednej filiżanki dziennie. Dzienne spożycie od czterech do siedmiu filiżanek parzonej kawy wiązało się z wyższym ryzykiem wystąpienia MCI w porównaniu do osób, które spożywały od zera do jednej filiżanki parzonej kawy. Nie zaobserwowano korelacji pomiędzy ryzykiem wystąpienia MCI a regularnym spożywaniem innych rodzajów kawy. Spożywanie więcej niż sześciu filiżanek parzonej kawy dziennie wiązało się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia AD, podczas gdy spożywanie innych rodzajów kawy nie było związane z ryzykiem AD. Co więcej, ryzyko wystąpienia MCI lub AD nie było związane z codziennym spożyciem herbaty. Spożywanie od sześciu do siedmiu filiżanek parzonej kawy zwiększało ryzyko demencji u osób, które nie są nosicielami genu apolipoproteiny E ε4 (ApoE4), w porównaniu do osób spożywających od zera do jednej filiżanki parzonej kawy. Korelacji tej nie zaobserwowano jednak u nosicieli genu ApoE4.