niedziela, 14 maja 2023

Czerwony alert dotyczący napojów energetycznych: poważne zagrożenie dla zdrowia dzieci i nastolatków

W niedawnym badaniu opublikowanym w czasopiśmie Nutrients naukowcy dokonali przeglądu niekorzystnych zdarzeń zdrowotnych związanych ze spożywaniem napojów energetyzujących wśród nastolatków i dzieci w kontekście istniejących wcześniej schorzeń i innych czynników wyzwalających. Napoje energetyzujące, sprzedawane jako wzmacniacze fizyczne i psychiczne, zawierają stymulanty, takie jak guarana i kofeina, i są znane ze skutków ubocznych dla układu sercowo-naczyniowego, w tym arytmii serca i nadciśnienia tętniczego. Pomimo tych znanych zagrożeń, spożycie napojów energetycznych pozostaje wysokie, zwłaszcza wśród nastolatków. Wśród nieletnich konsumentów napojów energetyzujących, przewlekłe wysokie spożycie napojów energetyzujących jest wyższe wśród dzieci niż nastolatków (16% w porównaniu do 12%), podczas gdy wysokie ostre spożycie napojów energetyzujących wynosi około 12% w obu przypadkach. Co więcej, napoje energetyzujące spożywane w połączeniu z nielegalnymi stymulantami lub przez osoby z przewlekłymi schorzeniami mogą często powodować niekorzystne zdarzenia sercowo-naczyniowe, takie jak niedokrwienie mięśnia sercowego i zaburzenia rytmu serca. Badania wykazały, że u osób dorosłych ostre spożycie napojów energetyzujących może prowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, podczas gdy u nieletnich powoduje sztywność tętnic i wzrost ciśnienia krwi, jednocześnie obniżając wydajność lewej komory serca. Różne badania donoszą również o wątrobowym, neuropsychologicznym i nerkowym wpływie ostrego spożycia napojów energetycznych. W niniejszym badaniu naukowcy dokonali przeglądu opisów przypadków w języku angielskim, które obejmowały badaną populację w wieku poniżej 18 lat z potwierdzonym spożyciem napojów energetycznych. Wyniki wykazały związek między nadmiernym spożyciem napojów energetycznych a różnymi niekorzystnymi skutkami dla zdrowia nieletnich. W przeglądzie uwzględniono łącznie 18 przypadków, a większość zdarzeń zdrowotnych była związana z układem neuropsychiatrycznym lub sercowo-naczyniowym. Ponadto 61% tych przypadków było związanych z istniejącymi wcześniej schorzeniami lub istnieniem innych potencjalnych czynników wyzwalających. Około 45% opisów przypadków uwzględnionych w przeglądzie dotyczyło zdarzeń sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze, arytmia serca, spontaniczne rozwarstwienie tętnic wieńcowych i ostry skurcz naczyń wieńcowych. Podczas gdy w niektórych przypadkach występowały wcześniej istniejące warunki zdrowotne lub potencjalne czynniki wyzwalające, w kilku przypadkach zdarzenia niepożądane ze strony układu sercowo-naczyniowego wystąpiły bez innych czynników wyzwalających lub warunków medycznych po spożyciu dużych ilości napojów energetycznych przez wiele dni. Jeden przypadek spontanicznego rozwarstwienia tętnicy wieńcowej wystąpił po spożyciu rozsądnej ilości napojów energetycznych zawierających kofeinę. Uważa się, że wysoka zawartość kofeiny w napojach energetyzujących jest związana z niekorzystnym wpływem na układ sercowo-naczyniowy, ponieważ kofeina jest związana ze zwiększoną inotropią lewej komory i zwężeniem naczyń krwionośnych, co prowadzi do wysokiego ciśnienia krwi. Ponadto uważa się, że wysokie spożycie napojów energetycznych zwiększa sztywność tętnic i występowanie dodatkowych skurczów nadkomorowych oraz powoduje wyższe rozkurczowe i skurczowe ciśnienie krwi. Podczas gdy neuropsychiatryczny wpływ napojów energetycznych pozostaje w dużej mierze niedostatecznie zbadany, uważa się, że przewlekłe spożywanie napojów energetycznych zawierających kofeinę jest związane z atakami paniki, epizodami psychotycznymi, nadpobudliwością i nadmiernym pobudzeniem kory mózgowej prowadzącym do bólów głowy. Co więcej, niedawne badanie dotyczące spożycia napojów energetycznych przez osoby dorosłe wykazało, że w czterech przypadkach wystąpiły nowe napady drgawkowe po spożyciu napojów energetycznych zawierających aminokwas taurynę i kofeinę, a napady ustąpiły po zaprzestaniu spożywania tych napojów energetycznych. Diagnostyczny i Statystyczny Podręcznik Zaburzeń Psychicznych rozpoznaje cztery zaburzenia wywołane przez kofeinę, w tym zatrucie, niepokój, zaburzenia związane z kofeiną i zaburzenia snu. Badanie badające spożycie napojów energetyzujących wśród uczniów klas od piątej do dwunastej wykazało, że spożycie napojów energetyzujących z kofeiną wiązało się z 66% wyższym ryzykiem zaburzeń uwagi i nadpobudliwości w porównaniu z osobami, które nie piły napojów energetyzujących zawierających kofeinę. Uważa się, że spożywanie napojów energetycznych ma niekorzystny wpływ na rozwój mózgu, prowadząc do bezsenności, zaburzeń uwagi i nadpobudliwości. Nadmierne spożycie napojów energetyzujących zostało również powiązane z przypadkiem uszkodzenia wątroby z powodu obecności niacyny w tych napojach, chociaż dana osoba miała w przeszłości przeszczep wątroby i predyspozycje do toksyn wątrobowych. W przeglądzie omówiono również przypadek niealkoholowego stłuszczeniowego zapalenia wątroby związanego ze spożywaniem napojów energetycznych. W innych badaniach uwzględnionych w przeglądzie omówiono również wpływ nadmiernego spożycia napojów energetycznych na układ nerkowy, taki jak zwiększone ryzyko przewlekłej choroby nerek.