poniedziałek, 1 maja 2023

Poczucie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania może być kluczem do utraty wagi

Poczucie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania może być kluczem do utraty wagi - dowiemy się podczas Europejskiego Kongresu Otyłości (ECO) w Dublinie w Irlandii (17-20 maja). Wstępne holenderskie badania wykazały, że poczucie bezpieczeństwa w sąsiedztwie jest powiązane z większą utratą wagi podczas uczestniczenia w interwencjach dotyczących stylu życia. Termin "bezpieczeństwo sąsiedzkie" obejmował cztery wymiary: brak poczucia strachu przed przestępczością lub nękaniem podczas spaceru po okolicy, poczucie bezpieczeństwa podczas chodzenia lub jazdy na rowerze z powodu dużego natężenia ruchu, odpowiednie oświetlenie ulic wieczorem i w nocy oraz brak młodzieży wałęsającej się w okolicy. Nie stwierdzono natomiast istotnego związku między dostępem do sklepów spożywczych lub obiektów sportowych a utratą wagi. Niższy status społeczno-ekonomiczny, często mierzony za pomocą cech sąsiedztwa lub kodów pocztowych, jest znanym czynnikiem ryzyka otyłości. Interwencje związane ze stylem życia, takie jak dieta i programy ćwiczeń, mogą odgrywać ważną rolę w walce z otyłością. Niewiele jednak wiadomo na temat wpływu cech sąsiedztwa na powodzenie takich interwencji. Aby dowiedzieć się więcej, Boëlle Brouwer z University Medical Center Rotterdam, Rotterdam, Holandia, zbadała związek między cechami sąsiedztwa a zmianami obwodu talii i masy ciała u osób biorących udział w 1,5 rocznej multidyscyplinarnej połączonej interwencji dotyczącej stylu życia. W badaniu wzięły udział 122 osoby żyjące z otyłością (74,6% kobiet, średni BMI = 39 kg/m2), które uczestniczyły w interwencji, która obejmowała porady dietetyczne połączone z ćwiczeniami i terapią poznawczo-behawioralną, w okresie od października 2011 r. do kwietnia 2022 r. Przed rozpoczęciem programu uczestnicy zostali poproszeni o wypełnienie kwestionariusza oceniającego cechy sąsiedztwa, koncentrując się na pięciu czynnikach: bezpieczeństwo sąsiedztwa (cztery pozycje - patrz wyżej), atrakcyjność sąsiedztwa (cztery pozycje - obecność drzew wzdłuż drogi, istnienie pobliskiego parku, czysty i schludny wygląd sąsiedztwa oraz ogólna atrakcyjność okolicy jako pożądanego miejsca do życia), spójność społeczna (trzy pozycje - poczucie samotności w sąsiedztwie, ludzie w sąsiedztwie mający pozytywne interakcje społeczne ze sobą i ludzie w sąsiedztwie chętni do wzajemnej pomocy), dostęp do sklepów spożywczych (jedna pozycja - możliwość robienia codziennych zakupów spożywczych w sąsiedztwie) i dostęp do obiektów sportowych (jedna pozycja - posiadanie obiektów sportowych w pobliżu). Wzrost, wagę i obwód talii mierzono przed rozpoczęciem programu, po 10 tygodniach i po 1,5 roku. Badanie wykazało, że osoby, które uzyskały wyższe wyniki w skali bezpieczeństwa sąsiedztwa (z możliwym całkowitym wynikiem od 1 do 5, przy czym 5 oznacza najwyższe poczucie bezpieczeństwa), doświadczyły większego spadku zarówno masy ciała, jak i obwodu talii. Wyższe wyniki w zakresie bezpieczeństwa sąsiedztwa wiązały się z większą utratą wagi po 10 tygodniach. W szczególności, jednopunktowy wzrost wyniku bezpieczeństwa w sąsiedztwie wiązał się z o 1,3% większą początkową utratą wagi. Podobnie, większe poczucie bezpieczeństwa w sąsiedztwie wiązało się z większą utratą wagi i większym spadkiem obwodu talii pod koniec programu (po 1,5 roku). Jednopunktowy wzrost wyniku bezpieczeństwa w sąsiedztwie w dłuższej perspektywie wiązał się ze średnim spadkiem masy ciała o 3,2% i średnim spadkiem obwodu talii o 2,6% (ten ostatni wskazuje na korzystną zmianę składu ciała w kierunku mniejszej akumulacji tłuszczu w jamie brzusznej). Co ciekawe, wyniki te były niezależne od płci, wieku i poziomu wykształcenia. Istnieje kilka możliwych powodów, dla których bezpieczeństwo w sąsiedztwie jest ważne. Ludzie mogą być mniej chętni do wychodzenia na zewnątrz, jeśli czują się niebezpiecznie, co skutkuje mniejszą aktywnością fizyczną. Innym wyjaśnieniem może być to, że poczucie braku bezpieczeństwa zwiększa poziom stresu, co może przyczyniać się do niezdrowych zachowań żywieniowych i przybierania na wadze. Nie możemy również wykluczyć, że bezpieczeństwo w sąsiedztwie jest związane z innymi czynnikami, np. ubóstwem, które mogą być istotne dla znalezionego przez nas związku". Boëlle Brouwer, Uniwersyteckie Centrum Medyczne w Rotterdamie, Rotterdam Badanie wykazało również, że jednopunktowy wzrost wyniku spójności społecznej (w zakresie od 1 do 5, gdzie 5 oznacza najwyższe poczucie spójności społecznej) miał tendencję do zmniejszania obwodu talii średnio o 1,3% w ciągu pierwszych 10 tygodni. Było to niezależne od płci, wieku i poziomu wykształcenia. Pani Brouwer mówi: "Ogólnie wiadomo, że spójność społeczna może zapewnić uczestnikom wsparcie społeczne i motywację. Poczucie więzi i wsparcia ze strony osób w otoczeniu może zwiększyć przestrzeganie zdrowych zachowań i poprawić ogólne wyniki interwencji dotyczących stylu życia". Nie stwierdzono innych istotnych związków między spójnością społeczną a masą ciała i obwodem talii. Nie stwierdzono istotnych związków między dostępem do sklepów spożywczych lub obiektów sportowych a zmianami masy ciała lub obwodu talii. Istniały jednak oznaki potencjalnego związku między atrakcyjnością sąsiedztwa a długoterminową utratą wagi i zmianami obwodu talii, po dostosowaniu do płci, wieku i poziomu wykształcenia. Pani Brouwer mówi: "Nasze wyniki wskazują, że jeśli czujesz się niebezpiecznie w miejscu zamieszkania, może to zmniejszyć szanse na skuteczną utratę wagi w odpowiedzi na połączone interwencje dotyczące stylu życia. "Potrzebujemy dalszych badań, aby określić, w jaki sposób bezpieczeństwo w sąsiedztwie może wpływać na wagę i obwód talii oraz czy poczucie bezpieczeństwa jest powiązane z innymi czynnikami, takimi jak warunki mieszkaniowe, stres lub ubóstwo". Współautorka badania, profesor Elisabeth van Rossum, również z Uniwersyteckiego Centrum Medycznego w Rotterdamie, dodaje: "Często skupiamy się na jednostkach w kontekście interwencji dotyczącej stylu życia u osób z otyłością. W tym badaniu znaleźliśmy oznaki, że środowisko społeczne i fizyczne, w którym żyją, może odgrywać rolę w powodzeniu interwencji, chociaż potrzebujemy więcej badań, aby sprawdzić, czy jest to związane przyczynowo".