czwartek, 9 marca 2023

Odkrywanie zależności między spożyciem polifenolu a zdrowiem kardiometabolicznym

W najnowszym artykule opublikowanym w Food and Function Journal naukowcy przeprowadzili badanie przekrojowe wśród 525 zdrowych ochotników, którzy wcześniej uczestniczyli w dziewięciu badaniach klinicznych prowadzonych w latach 2017-2021 w King's College London, aby zrozumieć związek między spożyciem (poli)fenoli a zdrowiem kardiometabolicznym. Cukrzyca typu 2 (T2D) i choroby sercowo-naczyniowe (CVD) są dwoma najważniejszymi przyczynami zgonów na świecie. W badaniach oszacowano, że spośród wszystkich modyfikowalnych czynników ryzyka, przyjęcie zdrowej diety mogłoby potencjalnie zapobiec wielu zgonom związanym z CVD. Ponadto, poprawa jakości diety mogłaby zmniejszyć częstość występowania CVD o >80%, znacznie skuteczniej niż farmakoterapia. Ostatnia metaanaliza wykazała, że im większe spożycie owoców i warzyw (do 800 g), tym mniejsze ryzyko CVD. Rzeczywiście, zdrowe nawyki żywieniowe są krytycznym wyznacznikiem dobrego zdrowia kardiometabolicznego. Współczesne badania żywieniowe skupiają się raczej na ogólnych wzorcach żywieniowych niż na korzyściach zdrowotnych wynikających z pojedynczego pokarmu, ponieważ ludzie spożywają dietę będącą kombinacją wielu pokarmów. Na przykład, diety oparte na roślinach, związane z pozytywnym wpływem na zdrowie kardiometaboliczne, są bogate w owoce, warzywa, pełne ziarna, orzechy itp. Dietetycy stworzyli wiele systemów punktacji diety z różnymi matrycami punktacji, np. indeks diety roślinnej (PDI). Inne powszechnie stosowane systemy punktacji diety bogatej w rośliny to Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay (MIND), Mediterranean Diet (MED) i Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH). Istnieją liczne dowody naukowe na to, że (polifenole) zawarte w diecie sprzyjają zdrowiu kardiometabolicznemu, co z kolei może wielokrotnie zmniejszyć śmiertelność z powodu CVD. Na przykład czerwone wino i oliwa z oliwek w diecie MED obniżają ciśnienie krwi i poprawiają profil lipidowy w surowicy, co jest korzystne dla zdrowia kardiometabolicznego. Ponadto, te naturalne związki roślinne, występujące w warzywach, owocach, produktach kakaowych itp., obniżają ciśnienie krwi (BP) i zwiększają rozszerzalność naczyń krwionośnych (FMD). Naukowcy postulują, że działają one poprzez modulację tlenku azotu (NO) w celu utrzymania homeostazy układu naczyniowego, ale ich dokładny mechanizm działania nie jest jeszcze zrozumiały. Ogólnie rzecz biorąc, istnieje luka w wiedzy dotyczącej korzyści płynących z zastosowania (poli)fenoli na zdrowie kardiometaboliczne oraz ich mechanizmu działania. Na potrzeby niniejszej analizy badacze poprosili wszystkich wyrażających zgodę uczestników o wypełnienie kwestionariusza częstotliwości jedzenia (FFQ) i pomiarów kardiometabolicznych. W oparciu o te dane, badacze oszacowali zawartość (poli)fenoli w każdej pozycji żywnościowej wymienionej w FFQ, wykorzystując domową bazę danych stworzoną przy użyciu otwartej bazy danych Phenol-Explorer (PE), bazy danych USDA i wielu opublikowanych prac. Najpierw zespół zastosował dane dotyczące procyjanidyn uzyskane metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). Użyli współczynnika wydajności przetworzonej z bazy PE pomnożonego przez zawartość nieprzetworzonej surowej żywności, aby opracować zawartość (poli)fenolu w ugotowanej przetworzonej żywności. Alternatywnie, zastosowali współczynnik podobnego artykułu spożywczego. Następnie badacze obliczyli zawartość (poli)fenolu w mg d-1, stosując szacowane spożycie żywności pomnożone przez odpowiadające mu spożycie (poli)fenolu z domowej bazy danych i podzielone przez 100. Po sklasyfikowaniu przez PE wszystkich (poli)fenoli, obliczyli sumę i podklasy (poli)fenoli oraz zsumowali wszystkie związki w obrębie grupy. Następnie użyli korelacji Spearmana, aby przetestować korelacje pomiędzy (poli)fenolami. Badacze wykorzystali wszechstronny panel markerów zdrowia kardiometabolicznego, aby zbadać, jak (polifenole) pośredniczyły w korzyściach płynących z diety bogatej w rośliny. Ponadto, wykorzystali kilka innych parametrów zdrowia kardiometabolicznego, takich jak 10-letni wynik ryzyka miażdżycowej choroby sercowo-naczyniowej (ASCVD), profil antropometryczny, lipidowy, metabolizm glukozy i funkcje naczyniowe. Autorzy zauważyli dodatnią korelację pomiędzy spożyciem (poli)fenoli a ściśle następującymi punktami diety, z wyjątkiem niezdrowego PDI (uPDI), który wykazał ujemną korelację ze spożyciem (poli)fenoli. Korelacje spożycia (poli)fenoli były istotne dla zdrowego PDI (hPDI), a korelacje z proantocyjanidynami i flawonolami były również dodatnie. Spośród wszystkich badanych wyników diety, DASH wykazał najsilniejszy związek ze zdrowiem kardiometabolicznym. Jednakże DASH ujemnie korelował z rozkurczowym ciśnieniem tętniczym, cholesterolem całkowitym, cholesterolem o niskiej gęstości i cholesterolem z lipoprotein o niewysokiej gęstości. Podczas gdy wynik MIND wykazał pozytywną korelację z FMD, wyższe spożycie kwasów hydroksybenzoesowych, flawan-3-oli, flawonoidów, monomerów flawan-3-oli i teaflawin wykazało negatywną korelację z 10-letnim wynikiem ryzyka ASCVD. Stilbeny, resweratrol, flawonole, flawony, izoflawony i antocyjany nie wykazały żadnego znaczącego związku z markerami zdrowia kardiometabolicznego, prawdopodobnie dlatego, że ich spożycie było niskie. Z drugiej strony, wyższe spożycie flawanonów było związane z wyższym stopniem przestrzegania wzorców żywieniowych bogatych w rośliny i korzystnymi biomarkerami ryzyka kardiometabolicznego. Ponadto, autorzy zidentyfikowali spożycie flawanonów jako częściowy mediator w ujemnej korelacji pomiędzy TC i DASH, oryginalnymi wynikami MED (O-MED), PDI i wynikami hPDI. Ponadto flawanony wykazały korelację z markerami kardiometabolicznymi, w tym glukozą na czczo (FPG) i oceną funkcji komórek beta według modelu homeostazy (HOMA).