środa, 15 lutego 2023

Połączenie niedokrwistości i słabych mięśni zwiększa ryzyko śmierci u osób starszych

Badanie przeprowadzone przez naukowców z Federalnego Uniwersytetu São Carlos (UFSCar) w Brazylii i University College London (UCL) w Wielkiej Brytanii pokazuje, że połączenie anemii i słabych mięśni u osób starszych zwiększa ryzyko śmierci w ciągu dziesięciu lat o 64% w przypadku mężczyzn i o 117% w przypadku kobiet. Sama anemia zwiększa ryzyko śmierci o 58% u mężczyzn. U kobiet dynapenia (utrata siły mięśniowej) jest sama w sobie ważniejszym czynnikiem ryzyka, zwiększając ryzyko zgonu o 68%. Dwa warunki razem stanowią jeszcze większe ryzyko, zwłaszcza dla starszych kobiet, zgodnie z artykułem na temat badania opublikowanym w Archives of Gerontology and Geriatrics. "W przypadku kobiet, ryzyko śmierci jest podwojone, gdy te dwa warunki są połączone. To bardzo istotny wzrost, dlatego czynniki te powinny być monitorowane klinicznie. Kiedy pacjenci udają się do lekarza, należy szybko zidentyfikować przyczynę każdej niedokrwistości i leczyć ją. Ważne jest również odkrycie przyczyny jakiegokolwiek osłabienia mięśni i przepisanie ćwiczeń oporowych - powiedziała Mariane Marques Luiz, doktorantka fizjoterapii w UFSCar i pierwsza autorka artykułu na temat badania, które było wspierane przez FAPESP. Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące 5 310 Anglików w wieku 50 lat i starszych, którzy byli śledzeni przez dziesięć lat w ramach English Longitudinal Study of Aging (ELSA). Według Marques Luiz, w analizie uwzględniono fakt, że ogólne ryzyko śmiertelności było wyższe u uczestników z niedokrwistością i dynapenią niezależnie od takich czynników jak wiek, stan cywilny, palenie tytoniu, poziom aktywności fizycznej, sprawność pamięci, trudności z instrumentalnymi czynnościami życia codziennego (IADL), choroby serca, choroby płuc i nowotwory. Spośród 5 310 osób analizowanych w badaniu, 84% nie miało ani anemii, ani dynapenii, podczas gdy 10,7% miało dynapenię, 3,8% miało anemię, a 1,5% miało obie te choroby. Łącznie wśród badanych prób odnotowano 984 zgony podczas dziesięcioletniego okresu obserwacji. Spośród osób, które zmarły, 63,7% nie miało ani anemii, ani dynapenii, 22,8% miało dynapenię, 7,5% miało anemię, a 6% miało obie te choroby. Poprzednie badania wykazały, że anemia jest czynnikiem ryzyka zmniejszenia siły mięśniowej, ponieważ tlen jest wychwytywany przez żelazo w czerwonych krwinkach i mniej tlenu dociera do tkanek organizmu u osoby z anemią. Mięśnie są osłabione przez upośledzone dotlenienie. Problem słabego dotlenienia jest tym, co naukowcy nazywają hipoksją, która wpływa nie tylko na mięśnie, ale na wszystkie narządy i układy organizmu. "Hipoksja może powodować szereg zmian w organizmie, takich jak rozszerzenie naczyń tętniczych obwodowych i zmniejszenie tworzenia kapilar. Może również wywołać dysfunkcję mięśnia sercowego i nieodpowiednio aktywować system hormonalny [renina-angiotensyna-aldosteron], który kontroluje między innymi ciśnienie krwi" - powiedział Tiago da Silva Alexandre, profesor gerontologii w UFSCar i autor korespondencyjny artykułu. Wszystkie te konsekwencje niedotlenienia zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i ogólnej śmiertelności. "Kiedy starsi ludzie mają anemię, są bardziej narażeni na dynapenię, a kiedy mają oba warunki razem, problem jest jeszcze bardziej złożony, ponieważ oprócz niedoboru hemoglobiny i żelaza [charakterystycznego dla anemii z niedoboru żelaza], niska produkcja czerwonych krwinek i żelaza ma niekorzystny wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy" - powiedział Alexandre. Oprócz zbadania łącznego wpływu anemii i dynapenii na ryzyko śmierci u osób starszych, badacze postawili sobie za cel sprawdzenie, czy wpływ ten był inny u mężczyzn i kobiet. Wyniki pokazały, że oba schorzenia częściej występowały u kobiet, a ich połączenie było dla nich jeszcze bardziej niebezpieczne niż dla mężczyzn. "Po pierwsze, jest kwestia matematyczna. Anemia jest nieco częściej spotykana u kobiet niż u mężczyzn. Warto zauważyć, że punkty odcięcia do zdefiniowania anemii u każdej płci są inne" - powiedział Alexandre. Wydaje się jednak, że kobiety są bardziej narażone na wpływ anemii na mięśnie szkieletowe. "Ta różnica może wystąpić, ponieważ mężczyźni mają zazwyczaj więcej masy mięśniowej niż kobiety, więc kiedy mężczyźni mają anemię, układ mięśniowo-szkieletowy jest mniej dotknięty. To tylko jedno z możliwych wyjaśnień" - powiedział. Sama dynapenia była ryzykiem śmiertelności dla kobiet, ale sama anemia nie była, dodał. "Kobiety zazwyczaj tracą masę mięśniową z wiekiem i może być tak, że niedokrwistość dodaje do tej utraty", powiedział. Chociaż mężczyźni generalnie mają więcej masy mięśniowej, tracą ją szybciej niż kobiety w miarę starzenia się. "Jednak, ponieważ kobiety ogólnie mają mniej masy mięśniowej, ich siła może się zmniejszyć z czasem, a to wpływa na śmiertelność. Dynapenia jest znakiem, że coś jest nie tak ze zdrowiem starszej osoby", powiedział.