wtorek, 14 lutego 2023

Badanie korelatów czasu spędzanego przed ekranem we wczesnym dzieciństwie

W najnowszym badaniu opublikowanym w czasopiśmie Preventive Medicine Reports, naukowcy zbadali korelaty czasu ekranowego we wczesnym dzieciństwie. Ekrany, takie jak telewizory, telefony komórkowe, itp. są wszechobecne, co prowadzi do znacznego wzrostu czasu ekranowego u dzieci. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca zerowy czas korzystania z ekranu dla niemowląt/dzieci w wieku do dwóch lat i mniej niż jedną godzinę dziennie dla dzieci w wieku 2-4 lat. Jednak obecnie wiele dzieci przekracza te zalecenia. Wpływ czasu ekranowego na zdrowie i rozwój dziecka jest niepokojący, biorąc pod uwagę rosnący poziom czasu ekranowego. Badania sugerują, że zwiększona ilość czasu spędzanego na ekranie wiąże się z większą otyłością, problemami ze snem i gorszymi wynikami w zakresie rozwoju poznawczo-ruchowego i zdrowia psychospołecznego, co podkreśla potrzebę interwencji we wczesnym wieku. Podczas gdy wcześniejsze badania oceniały specyficzne konteksty i grupy wiekowe, skupiając się głównie lub wyłącznie na czasie spędzanym przy ekranie telewizora, istnieje potrzeba zaktualizowanego przeglądu korelatów czasu spędzanego przy ekranie. W niniejszym badaniu badacze dokonali systematycznego przeglądu w celu zidentyfikowania korelatów czasu ekranowego u dzieci. Używając odpowiednich słów kluczowych, przeprowadzili kompleksowe wyszukiwanie literatury w bazach PubMed, SPORTDiscus, PsycINFO i Embase. Badania podłużne i przekrojowe kwalifikowały się do włączenia, jeśli ilościowo badały związek między potencjalnym korelatem a czasem ekranowym u zdrowych dzieci poniżej 5 roku życia i zostały opublikowane po 2000 roku. Badania zostały wykluczone, jeśli przedstawiały dane dotyczące wcześniaków, badały potencjalne korelaty prenatalne oraz wykorzystywały przestrzeganie wytycznych jako jedyną ocenę. Tytuły i abstrakty były sprawdzane po usunięciu duplikatów, a następnie przeglądano cały tekst. Zespół wyodrębnił dane dotyczące metodologii, uczestników, czasu ekranowania, korelatu(ów) i wyników. Korelaty zostały pogrupowane w dwie kategorie - indywidualne i środowiskowe. Korelaty indywidualne zostały podzielone na biologiczne, poznawcze lub psychospołeczne oraz atrybuty lub umiejętności behawioralne. Podobnie, korelaty środowiskowe zostały podzielone na czynniki fizyczne, ekonomiczne, socjokulturowe i polityczne. Jakość metodologiczna została oceniona przy użyciu narzędzia oceny jakości dla badań ilościowych i sklasyfikowana jako wysoka, umiarkowana lub słaba. Zespół dokonał syntezy dowodów na podstawie liczby badań, jakości metodologicznej i spójności wyników. Po usunięciu duplikatów autorzy zidentyfikowali 6 618 rekordów i włączyli do analizy 53 badania. Wielkość próby w włączonych badaniach wahała się od 62 do 10 700. Osiemnaście badań miało 500-1000 uczestników, a 17 miało ponad 1000 uczestników. W sumie zbadano 91 różnych korelatów czasu ekranowego. Osiem korelatów było biologicznych, sześć dotyczyło atrybutów behawioralnych i umiejętności, jeden był poznawczy/psychospołeczny, 61 było socjokulturowych, siedem ekonomicznych, jeden polityczny i siedem fizycznych. Dwa badania były wysokiej jakości, jedno było wysokiej do umiarkowanej jakości, dziewięć było umiarkowanej jakości, a 43 były niskiej lub umiarkowanej do niskiej jakości. Biologiczne korelaty zostały zbadane w 24 badaniach, przy czym najczęściej badano płeć, wiek i pochodzenie etniczne/rasę. W większości badań nie zaobserwowano istotnego związku między czasem spędzanym na ekranie a płcią. Wyniki dla rasy/pochodzenia etnicznego i wieku były niespójne. W dwóch badaniach odnotowano negatywny związek między czasem spędzanym na ekranie a długością snu, natomiast w dwóch nie zaobserwowano związku między czasem spędzanym na ekranie a aktywnością fizyczną. W trzech badaniach nie stwierdzono związku między osobowością lub temperamentem dziecka a czasem spędzanym na ekranie. Posiadanie urządzenia elektronicznego w sypialni dziecka było związane z wydłużeniem czasu ekranowego. Dochód gospodarstwa domowego i dochód rodziców były negatywnie związane z czasem spędzanym na ekranie. Zatrudnienie matki było związane z dłuższym czasem spędzanym na ekranie. Stan cywilny rodziców i wskaźniki poziomu socjoekonomicznego nie były związane z czasem spędzanym na ekranie. W siedemnastu badaniach zaobserwowano pozytywny związek między czasem ekranowym rodziców a czasem ekranowym dzieci. Korzystanie z opieki nad dzieckiem wiązało się z mniejszą ilością czasu ekranowego. Monitorowanie czasu ekranowego wiązało się z mniejszą ilością czasu ekranowego. W jednym z badań dzieci matek autorytarnych/permisywnych spędzały więcej czasu na ekranie, natomiast w innym badaniu autorytatywne rodzicielstwo wiązało się z krótszym czasem. Mniej troskliwe podejście rodziców do czasu ekranowego wiązało się z dłuższym czasem ekranowym. Posiadanie włączonego telewizora w domu wiązało się z dłuższym czasem spędzanym na ekranie. Co więcej, rodzice uważający, że zwiększony czas spędzany z telewizorem jest odpowiedni, wiązali się z większą ilością czasu spędzanego z ekranem. Wyższy poziom stresu rodzicielskiego był związany z dłuższym czasem korzystania z ekranu.